Tiến sĩ, nhà văn Phạm Việt Long sinh ngày 1 tháng 7 năm 1946 tại Ngô Khê, Bắc Quang, Hà Giang, nguyên quán Phúc Am, Gia Viễn, Ninh Bình.
SỰ NGHIỆP CHÍNH
Từ năm 1966 đến 1968, sau khi hoàn thành lớp lý luận tân văn tại Việt Nam Thông tấn xã, ông làm phóng viên tại Hà Nội, Hải Dương và Sơn La. Từ năm 1968 đến 1975, ông xung phong đi chiến trường, làm phóng viên Thông tấn xã giải phóng tại Bình Định, Quảng Nam, Đà Nẵng và biên tập viên tại Thông tấn xã giải phóng Khu V, phụ trách Tiểu ban Thông tấn xã giải phóng giai đoạn 1973 – 1975. Năm 1975, ông trở về miền Bắc và công tác tại Thông tấn xã Việt Nam. Từ năm 1977 đến 1981, ông học đại học tập trung tại khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Từ năm 1981 đến 1992, ông làm việc tại Văn phòng Bộ Văn hóa, giữ các vị trí từ chuyên viên đến Trưởng phòng Tổng hợp. Từ năm 1992 đến 1998, ông là Phó Chánh Văn phòng Bộ Văn hóa Thông tin. Từ năm 1998 đến 2003, ông là Chánh Văn phòng Bộ, kiêm Chủ nhiệm - Tổng biên tập mạng CINET; trong thời gian này, ông hoàn thành luận án tiến sĩ với đề tài: Tục ngữ, ca dao về quan hệ gia đình. Từ năm 2003 đến 2006, ông là Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng công ty Phát hành sách Việt Nam (sau này là TCT Sách Việt Nam). Từ năm 2006 đến 2007, ông là Tổng Biên tập Tạp chí Văn Hiến Việt Nam.
Sau khi nghỉ hưu, ông vẫn hoạt động trên lĩnh vực báo chí, xuất bản, nghiên cứu:
2009: Đồng sáng lập, Chủ tịch công ty TNHH MTV Nhà Xuất bản Dân trí.
2011: Sáng lập, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Văn hiến Việt Nam.
2018: Sáng lập, Chủ tịch Hội đồng Quản lý Viện nghiên cứu Văn hóa và Ngôn ngữ, nay là Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển.
2021: Sáng lập, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Văn hóa và Phát triển.
Ông Phạm Việt Long đã nhận được nhiều phần thưởng, trong đó có Huân chương Kháng chiến hạng ba, Huân chương Lao động hạng nhì (2007) và Huân chương Lao động hạng ba (2001), cùng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Ngành (2003).
TÁC PHẨM CHÍNH
A. TÁC PHẨM VĂN HỌC
1- B. trọc (Tiểu thuyết),NXB Thanh niên, 1999, NXB Văn học tái bản 3 lần. Giải B Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, 2000, Giải B Trương Hán Siêu Uỷ ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình, 2002. Đã được chuyển thể thành phim truyện truyền hình dài 4 tập Nhật ký chiến trường.
2- Âm bản (Tập truyện),NXB Hội nhà văn, 1999, NXB Văn học tái bản, 2004.
3- Du khảo Hoa Kỳ sau thảm họa 11 tháng 9 (Ký sự), NXB Văn học, 2002.
4- Ngờ vực (Tập truyện), NXB Thanh Niên, 2006.
5- Lãng mạn và hiện thực Vũ Tuyên Hoàng (Bút ký), Văn nghệ Trẻ số 39 năm 2008. Giải khuyến khích cuộc thi bút ký, phóng sự “Việt Nam, Tổ quốc tôi” do báo Văn Nghệ tổ chức, 2007 – 2008.
6- Giã từ (Tiểu thuyết), NXB Dân trí, 2011.
7. Bi Bi và Mặt Đen (Bộ truyện cổ tích thời hiện đại), NXB Dân trí, 2016. Giải ba sách hay Giải thưởng sách Quốc gialần thứ nhất, 2018
8- Phong lan về trời (Tập truyện), NXB Dân trí, 2020.
B. TÁC PHẦM NGHIÊN CỨU
1- Vận dụng một số yếu tố văn hoá dân gian vào việc xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở, NXB Văn hoá Thông tin (Chủ biên)
2- Khía cạnh văn hoá trong thương mại điện tử, NXB Chính trị Quốc gia, 2003 (Chủ biên).
3- Tục ngữ - Ca dao về quan hệ gia đình, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, 2004, Giải 3 B Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, 2004.
4- Hát mãi Trường Sa ơi, NXB Dân trí, 2016, Giải Nhất Hội Nhạc sĩ Việt Nam, 2016.
5- Ngân vang mãi giai điệu tổ quốc, NXB Dân trí, 2019. Giải khuyến khích, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, 2019.
6- Tín ngưỡng thờ Mẫu – Từ góc nhìn văn hóa NXB Dân trí, 2024
C. TÁC PHẨM ÂM NHẠC:
1. Ba Album ca nhạc với 43 ca khúc sáng tác trong giai đoạn 2004 - 2007:
Mơ hình bóng quê nhà: Nhà xuất bản Âm nhạc, 2005.
Mai Hoa và những bản tình ca mới: Công ty cổ phần nghe nhìn Thăng Long, 2006.
Giàn thiên lý:Công ty cổ phần nghe nhìn Thăng Long, 2007.
2. Nhớ một thời: Chương trình biểu diễn ca nhạc, 2009.
3. Nhạc và ca khúc cho phim truyện truyền hình: Cõi thiêng của Huyền (Đài truyền hình Việt Nam, 2007 (Phần nhạc viết chung với Phạm Ngọc Khôi).
Trong bộ truyện cổ tích thời hiện đại BI BI VÀ MẶT ĐEN. Bộ sách này gồm năm cuốn: Bỏ bỉm, Mặt Đen tia chớp, Chuồn chuồn cắn rốn, Khám phá rừng thiêng, Thám hiểm vườn cổ tích, với hơn 1000 trang sách của 200 câu chuyện khác nhau xoay quanh hai nhân vật chính là Bi Bi và Mặt Đen trên bốn vùng không gian nghệ thuật: Nông thôn, thành phố, miền núi và vườn cổ tích. Những câu chuyện hấp dẫn, sinh động, pha màu huyền ảo giúp các em thiếu nhi nhận thức tốt hơn về cuộc sống và các kỹ năng sống thông qua giọng văn dí dỏm, gần gũi với tuổi thơ.
Ngày nay, sự phát triển của các trang mạng xã hội đã tạo nên một nền “báo chí công dân” mà ở đó mỗi tài khoản được coi như một tòa soạn và mỗi chủ tài khoản là một “nhà báo”. Họ tự do thông tin, bình luận sự kiện, bày tỏ chính kiến… trên “tờ báo” của mình và được lan truyền tức thì khắp toàn cầu. Thực tế đó đòi hỏi báo chí truyền thống không chỉ phải “đuổi kịp” mà còn phải vượt lên “báo chí công dân” để định hướng dư luận. Đồng thời, công tác quản lý báo chí cũng phải “đuổi kịp” và vượt lên để phù hợp với các xu thế của báo chí trong thời đại kỹ thuật số đang phát triển không ngừng.
Lòng nhân từ là một khái niệm đơn giản nhưng lại vô cùng quan trọng trong cuộc sống của con người. Đây là khả năng thấu hiểu, đồng cảm và giúp đỡ người khác trong cả những tình huống khó khăn lẫn những hoàn cảnh bình thường. Xuất phát từ lòng tốt, trách nhiệm và tình yêu thương, lòng nhân từ cho phép chúng ta cảm thông và chia sẻ nỗi đau, khó khăn của người khác, cùng nhau vượt qua những trở ngại trong cuộc sống.
Làng nghề Việt Nam đã và đang đóng góp một phần quan trọng vào sự phong phú và đa dạng của văn hóa Việt. Các làng nghề truyền thống và làng nghề sáng tạo không chỉ là nơi thể hiện những kỹ thuật và bí quyết nghề nghiệp, mà còn là nguồn tạo lập những tác phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo.
Cuối cùng, đọng lại nhất, là tình người! Anh em mình, dù nghỉ công tác đã lâu, nhưng các mối quan hệ với anh chị em trong hệ thống sách vẫn bền chặt. Khi nghe tin Thiệu ngã bệnh nặng, anh chị em phát hành sách từ các tỉnh đổ về cùng gia đình chăm sóc Thiệu! Ninh Bình, Thanh Hóa, Hải Dương… đều có những đứa em đem hơi ấm tình người về xua bớt đi cái giá lạnh của thần chết, làm cho phòng bệnh như có ngọn lửa âm thầm tỏa lan…
Những ngày gần đây, dư luận lan truyền nhiều thông tin về việc Thượng tọa Thích Chân Quang nhận bằng tiến sĩ luật chỉ sau 2 năm tốt nghiệp cử nhân. Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Tô Văn Hòa, phó hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội, cho biết Thượng tọa học cử nhân tốt nghiệp loại giỏi và được học thẳng lên tiến sĩ theo quy định. Tuy nhiên, theo quy định, thời gian tối thiểu để hoàn thành chương trình tiến sĩ là 3-4 năm, việc hoàn thành trong 2 năm là cực kỳ hiếm và gần như là “nhiệm vụ bất khả thi”, đặt ra nhiều nghi vấn về quá trình đào tạo này.
Trong buổi sáng mưa tầm tã của Hà Nội, tôi tình cờ gặp chị Nguyệt Thu tại sự kiện ra mắt tập thơ “Cảm thức ngày thường” của tác giả Trần Ngọc Ánh. Điều đặc biệt, là tôi được nghe 2 bản nhạc do chị trình diễn một cách ngẫu hứng từ cây đàn Viola những giai điệu xuất hiện tức thời trong tâm tưởng chị. Bản đầu tiên, chị giới thiệu đó là âm nhạc được nảy sinh từ năng lượng của những khán giả trong khán phòng. Bản thứ hai, là những âm thanh chị được nghe từ vũ trụ và chị chuyển đến khán giả qua cây đàn Viola.
Với kinh nghiệm đấu tranh mang tính sinh tồn cả chục năm ở cái liên doanh hốt bạc này, gã hiểu rằng, những chi tiết tưởng như lụn vụn ấy sẽ rất có giá trị nếu làm bằng chứng khi cần thiết. Minh lại vô tâm, tán thành ngay ý kiến đề xuất của Đản, hàng tháng thu của Đản bảy trăm năm mươi đô la, còn mình cũng tự bỏ ra ba trăm đô la cho vào một cái hộp gỗ để trên cơ quan cùng với cuốn sổ ghi chép có chữ ký của hai người. Minh dự định khi cóp nhặt được khoản tiền kha khá, đợi đến dịp Tết sẽ nộp cho quỹ phúc lợi của cơ quan. Đó là những sai lầm mang tính chiến lược của một con người “chất bao cấp”. Sai lầm ấy suýt nữa dẫn Minh vào vòng lao lý.
Lần đầu tiên tôi gặp Nguyễn Hữu Oanh là khi ông đến Văn phòng Bộ Văn hóa – Thông tin nhờ đăng ký gặp Bộ trưởng để báo cáo về việc xây dựng di tích lịch sử - văn hóa ở Hải Dương. Ông là Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân, phụ trách Văn xã của tỉnh này. Cảm nhận đầu tiên của tôi về ông, đó là một người hiền hậu, chân thật.
Với 524 trang sách khổ 14,5×20,5cm, 137 tác phẩm của 104 tác giả, CHUYỆN LÀNG QUÊ (tập 1) gửi đến độc giả hơi thở nồng ấm của tình yêu văn chương, tình yêu làng quê tha thiết. Đây là những bài viết được chọn lọc từ hàng ngàn bài viết trên trang Chuyện làng quê, một trang mạng xã hội có hơn100.000 thành viên, mỗi ngày dâng hiến cho bạn đọc hàng chục bài viết.
NSƯT Lê Chức là một trong những nghệ sĩ sân khấu và truyền hình có giọng đọc được nhiều người biết đến và yêu mến. Khi nói chuyện với bạn bè, đó là một giọng ấm áp, thân tình, pha chút hóm hỉnh, tự trào. Khi đọc trên truyền hình, sân khấu, đó là giọng đọc đa sắc thái, giàu biểu cảm. Đặc biệt, khi ông đọc hùng văn tại các sự kiện lớn, thì đó là giọng đọc như sấm rền, có tính hiệu triệu, khơi dạy hùng khí ở người nghe.
Tín ngưỡng thờ Mẫu đã trải qua nhiều thăng trầm trong lịch sử, nhưng vẫn được gìn giữ và phát huy bởi những người có công với nó. Có thể kể đến 3 nhóm chính đóng vai trò bảo tồn, phát huy tín ngưỡng thờ Mẫu, đó là đội ngũ hầu đồng (vai trò chính là thanh đồng), các nhà khoa học, và các cơ quan quản lý Nhà nước. Trong phần này, ta khám phá đội ngũ hầu đồng, lực lượng nòng cốt trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu.
Nhà nước thần quyền là một hình thức chính quyền mà quyền lực tôn giáo và chính trị hội tụ vào một thể chế duy nhất. Từ thời cổ đại đến nay, các quốc gia thần quyền thường đặt tôn giáo ở trung tâm của hệ thống chính trị và xã hội, nơi mà các nhà lãnh đạo tôn giáo nắm giữ quyền lực tối cao. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống tín ngưỡng của người dân mà còn định hình các chính sách kinh tế, giáo dục, và pháp luật.
Qua 13 tác phẩm âm nhạc (8 dân ca, 5 ca khúc mới), Việt Nam đưa thông điệp về vẻ đẹp tâm hồn, tính nhân văn, tinh thần kiên cường chiến đấu vì độc lập tự do nhưng luôn luôn khao khát hòa bình, hữu nghị và hợp tác với bè bạn khắp thế giới. Các bản nhạc được biểu diễn bằng nhạc cụ dân tộc cho thấy các giá trị văn hóa truyền thống của người Việt cũng như của các dân tộc thiểu số được bảo tồn và phát huy. Qua 5 ca khúc và bức tranh vẽ ở bìa sau của Bao bì đĩa hát diễn tả cảnh mẹ Suốt chèo đò chở bộ đội qua sông dưới tầm bom đạn của không quân Mỹ, cho thấy người Việt Nam có tình yêu sâu sắc với quê hương, với con người, lãng mạng và hiện thực.
Gần đây, dư luận xã hội xôn xao về “Dự án quây núi” – tức là dự án khu đô thị tại khu 10B, phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả, Quảng Ninh. Theo kế hoạch, dự án sẽ xây 451 căn nhà ở liền kề và biệt thự, trên diện tích hơn 31,8ha, đáp ứng dân số hơn 2.000 người. Chủ đầu tư dự án và chính quyền địa phương đang gặp phải thách thức và cần có giải pháp thích hợp để xử lý mối quan hệ giữa phát triển và bảo tồn di sản văn hóa.
Tối 20 tháng 8 năm 2023, quảng trường 19 tháng 8 đã bừng lên không gian sôi động và khác biệt. Âm nhạc vang lên, ánh sáng lung linh, tạo nên một bầu không khí đầy phấn khích. Sau một buổi sáng mưa tầm tã, trời bất ngờ quang đãng và tươi sáng. Có lẽ thời tiết cũng đồng hành với người dân, vui mừng đón chào sự kiện đặc biệt diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội - chương trình nghệ thuật “Đàn chim Việt”, một dịp trọng đại để tôn vinh và kỷ niệm di sản nghệ thuật của nhạc sĩ Văn Cao.
Bất cứ vở diễn hay bộ phim nào, xuất phát điểm đều là kịch bản văn học. Thế nhưng, khi đã ra mắt công chúng, tác giả kịch bản thường “ở ẩn”, ít người quan tâm đến. Riêng tôi, bao giờ cũng quan tâm đến kịch bản, bởi “có bột mới gột nên hồ”.
